18 marca 1921 r. w Rydze podpisany został traktat kończący wojnę polsko-bolszewicką (tzw. traktat ryski). Rokowania między Polską a Rosją prowadzone były od sierpnia 1920 r., początkowo w Mińsku, a od wrześniu w neutralnej Rydze. W październiku zapadła decyzja o zawarciu rozejmu. Od tego czasu działania wojenne nie były już prowadzone.

Traktat ryski zawierał w sumie 26 artykułów. Przede wszystkim określał przebieg granicy polsko-rosyjskiej: biegła ona mniej więcej wzdłuż granicy II rozbioru Polski z 1793 r. Z innych postanowień warto odnotować fakt, że Rosja zobowiązała się m.in. do wypłacenia Polsce odszkodowania w wysokości 30 mln rubli (z czego nigdy się nie wywiązała) oraz do zwrotu dzieł kultury, sztuki, zbiorów archiwalnych i bibliotecznych (zwrócono niewiele). Traktat określał też zasady powrotu ludności polskiej do odradzającego się kraju, z czego skorzystało około miliona osób. Znacznie więcej, bo ok. półtora miliona, pozostało za naszą wschodnią granicą – już wkrótce stali się oni pierwszymi polskimi ofiarami zbrodni komunistycznych; m.in. tzw. operacji polskiej NKWD i sowieckich deportacji z lat 30. XX w.

Fot.: Delegacja polska na rozmowy o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert Barlicki, Adam Mieczkowski, Ludwik Waszkiewicz. Źródło: Wikimedia Commons