12 lutego 1833 r. urodził się w Krzemieńcu na Wołyniu Aleksander Czekanowski. Wykształcił się na geologa, jednak nie dane mu było swobodnie rozwijać kariery, ponieważ w wieku 30 lat trafił na Syberię za udział w Powstaniu Styczniowym.

Umieszczony początkowo na Zabajkalu, następnie został przeniesiony na zachodni brzeg jeziora Bajkał. Mimo konieczności funkcjonowania w całkowicie obcym dla siebie środowisku, nadal realizował swoją geologiczną pasję. Każdego dnia, po ciężkiej pracy fizycznej, zajmował się badaniem skutej lodem, syberyjskiej ziemi. Najpierw używał do tego celu własnoręcznie skonstruowanych urządzeń (np. lupy sporządzonej ze stłuczonej karafki), i dopiero po pewnym czasie, dzięki pomocy Fryderyka Schmidta, zafascynowanego jego badaniami, otrzymał w późniejszym czasie fachowy sprzęt, niezbędne książki i materiały.

Za wstawiennictwem Schmidta Czekanowski uzyskał zwolnienie z wyznaczonej pracy i w 1868 r. rozpoczął działalność w Syberyjskim Oddziale Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego. Początkowo prowadził badania w guberni irkuckiej, później wspólnie z Benedyktem Dybowskim i Wiktorem Godlewskim penetrował jezioro Chubsuguł leżące w Mongolii. Jego geologiczna ciekawość pozostawała nienasycona, kontynuował więc podróże i badania – w Dolnej Tunguzce odkrył np. pokłady grafitu i węgla. Mapy, które sporządził podczas prowadzonych prac, zmieniły dotychczasową wiedzę o budowie geologicznej Syberii, a nazwisko polskiego badacza zostało upamiętnione m.in. w nazwach szczytów i pasm górskich oraz licznych gatunków flory i fauny.