Wojna jeszcze trwała, a Armia Czerwona oczekiwała na przedpolach walczącej Warszawy. Mimo to, nowe, komunistyczne władze Polski przystąpiły do wprowadzania kluczowych reform dla kształtu przyszłej Rzeczpospolitej. Jednym z nieodłącznych haseł komunizmu była wspólnota i kolektywizacja.
Wielu powstańców warszawskich świetnie wiedziało, czym jest Sybir. „Mój ojciec był na Sybirze za cara" – mówił Mieczysław Cielecki „Wiatr" (strz. kompania saperów, Pułk „Baszta")...
18 maja 1944 r. na ruinach klasztoru na Monte Cassino żołnierze II Korpusu Polskiego zawiesili polską flagę.
Był czas, kiedy w Związku Sowieckim Polacy masowo tracili życie tylko z powodu swojego pochodzenia i nazwiska. Jednym z elementów „Wielkiego terroru”, rozpętanego przez Stalina w latach 1937–1938, była tzw. „operacja polska”, w ramach której funkcjonariusze NKWD, pod zarzutem szpieg
4 lipca 1928 r. na Politechnice Warszawskiej odbył się Zjazd Założycielski Związku Sybiraków.