25 marca 1957 r. w Moskwie rządy PRL i ZSRS podpisały umowę o terminie i trybie repatriacji ze Związku Sowieckiego osób narodowości polskiej. Umowa ta była kontynuacją i dokończeniem akcji przesiedleńczej z lat 1944–1947/48. Jej zawarcie było możliwe dzięki „odwilży” jaka zapanowała w Związku Sowieckim po śmierci Stalina. Umowa o repatriacji przewidywała przesiedlenie wszystkich osób, które przed 17 września 1939 r. posiadały obywatelstwo polskie oraz ich współmałżonków i dzieci. Posiadanie obywatelstwa należało jednak udowodnić. W wyniku zawartego porozumienia przetransportowano do Polski ok. 250 tys. osób. Wśród nich było 22 260 osób uwolnionych z łagrów i miejsc przymusowego osiedlenia w głębi ZSRS. Po tej tzw. drugiej repatriacji zarówno na dawnych Kresach, jak i na Sybirze pozostały jeszcze tysiące Polaków, których potomkowie mieszkają tam do dzisiaj.

Fot. Fragment wystawy stałej Muzeum Pamięci Sybiru poświęcony repatriacjom