Flat Preloader Icon
Logo Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
Logo Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
Logo Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku

Pokaż więcej wyników

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
">
">
Logo Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
Logo Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
Logo Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku

Pokaż więcej wyników

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
">
">
Ojciec Łucjan Królikowski

12/06/2023

Na zdjęciu widac grupę kobiet i dwóch duchownych siedzących pośrodku

Dziewczęta z Akcji Katolickiej w Tengeru. W środku ks. Jan Śliwowski (z prawej) i o. Łucjan Królikowski (?). 1947-1949. Fot. ze zbiorów Muzeum Pamięci Sybiru.

Kiedy w 1949 r. Międzynarodowa Organizacja Uchodźców (IRO – International Refugees Organization) postanowiła zlikwidować polskie obozy w Afryce, pojawiło się pytanie, co stanie się ze 150 polskimi sierotami, ewakuowanymi tam wraz z Armią gen. Władysława Andersa z Sybiru i przebywającymi po wojnie w obozie w Tengeru w Tanzanii. Upomniały się o nie władze Polski, która wówczas pogrążała się w głębokich odmętach stalinizmu. Naprzeciwko komunistycznej machiny propagandowej stanął wówczas samotnie franciszkanin Ojciec Zbigniew Łucjan Królikowski, który opiekował się wcześniej dziećmi mieszkającymi w Tengeru. Zamiast do Kanady (tak, jak zostało to wcześniej ustalone przez polskich opiekunów z Episkopatem Kanady), dzieci trafiły do Włoch, skąd komuniści zamierzali je przewieźć do Polski. Warszawska prasa nazywała go „międzynarodowym kidnaperem”, „nowoczesnym handlarzem niewolników”. A dzieciom, które miały w świeżej pamięci głód i niewolniczą prace w kołchozach, zapowiadano los „białych murzynów” i „tanich niewolnic” u kanadyjskich biznesmenów.

Kim był ten, który odważył się przeciwstawić komunistom? Zbigniew Królikowski urodził się 7 września 1919 r. w Nowym Kramsku w lubuskiem. W 1934 r. rozpoczął naukę w Małym Seminarium Misyjnym w Niepokalanowie, a w 1938 r. wstąpił do zakonu franciszkanów. Studia filozoficzne zaczął w 1939 r. we Lwowie; rok później został aresztowany przez NKWD i wywieziony do obwodu archangielskiego, gdzie pracował przy wyrębie tajgi. Wolność dał mu układ Sikorski-Majski z dnia 30 lipca 1941 r. gwarantujący „amnestię” dla Polaków. Wraz z Wojskiem Polskim przemierzył Kazachstan, Uzbekistan i Kirgistan, gdzie ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii. Następnie przez Persję i Irak dotarł do Libanu, kończąc tam w 1946 r. studia teologiczne na Uniwersytecie św. Józefa w Bejrucie i otrzymując święcenia kapłańskie. Wrócił do Korpusu gen. Władysława Andersa, gdzie pełnił obowiązki kapelana. Po demobilizacji opiekował się polskimi dziećmi  w Tengeru.

Mimo licznych perturbacji, całej grupie dzieci udało się  szczęśliwie dotrzeć na miejsce. Zostały umieszczone w szkołach i internatach prowincji Quebec, a o. Łucjan opiekował się nimi do czasu, aż osiągnęły pełnoletniość. Historię tę opisał w książce pt. „Skradzione dzieciństwo. Polskie dzieci na tułaczym szlaku 1939-1950”.

O. Łucjan przebywał w Kanadzie do 1966 r. Następnie do 1998 r. był głównym sekretarzem w najstarszym na świecie katolickim programie radiowym nadawanym w języku polskim pt. „Godzina Różańcowa Ojca Justyna” w Athol Springs w Stanach Zjednoczonych. W 2007 r. prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2012 r. przyznano mu Order Uśmiechu. 13 stycznia 2013 r., przy akompaniamencie Marsza Sybiraków, otrzymał tytuł Przyjaciela Szkoły Kultury i Języka Polskiego w Bridgeport. Zmarł nad ranem 11 października 2019 r. we franciszkańskim klasztorze w Chicopee (USA) w wieku 100 lat. Ostatnie pożegnanie odbyło się w Bazylice św. Stanisława, gdzie o. Łucjan pełnił posługę duszpasterską. Pośmiertnie „w uznaniu znamienitych zasług w działalności społecznej i charytatywnej na rzecz polskich sierot wojennych, ofiar przymusowych wysiedleń z Kresów Wschodnich w głąb ZSRR, za pracę duszpasterską i ofiarną postawę w niesieniu pomocy drugiemu człowiekowi” został odznaczony najwyższym polskim odznaczeniem – Orderem Orła Białego.

Skip to content