Władysław Anders w więzieniu NKWD. Wikimedia Commons

„Gdy weźmiemy udział w walkach, uderzenie naszej armii nie powinno być symbolem, lecz służyć celowi, o który walczymy w całym świecie, w walce o Polskę” – tak brzmiała idea, którą wyznawał generał Władysław Anders.

Jako dowódca Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS, Armii Polskiej na Wschodzie, a potem 2. Korpusu Polskiego pokazywał, że żołnierz polski, nawet walcząc poza granicami kraju, zawsze walczy z białym orłem w sercu.

Urodził się 11 sierpnia 1892 r. w Błoniu. W 1913 r. rozpoczął służbę w wojsku carskim, którą kontynuował w niepodległej Polsce, szybko pnąc się po stopniach kariery. W roku 1934 był już generałem brygady.

Po 17 września 1939 r. trafił do sowieckiej niewoli. Osadzony początkowo w więzieniu we Lwowie, został następnie przeniesiony na Łubiankę w Moskwie, gdzie bezskutecznie starano się go „przekonać” do współpracy z ZSRS.

Po podpisaniu tzw. układu Sikorski-Majski, z więzienia wyszedł o kulach, skatowany i wymizerowany. Mimo to, generał Władysław Sikorski mianował go dowódcą Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS. W 1942 r. licząca już ponad 100 tys. osób Armia Polska została ewakuowana na Bliski Wschód. Tam, po połączeniu wszystkich jednostek polskich, powstał wkrótce 2. Korpus Polski. Pod dowództwem generała żołnierze Korpusu wzięli udział w kampanii włoskiej, w tym w zwycięskiej bitwie o Monte Cassino.

Po zakończeniu II wojny światowej generał Anders pozostał w Wielkiej Brytanii. W roku 1945 pełnił obowiązki Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych, a w latach 1946-1954 sprawował funkcję Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych. Zmarł w Londynie 12 maja 1970 r.

(pb)