Oczami dziecka. Deportacja na Równinę Bărăgan
Tzw. deportacja do Bărăgan to skutek decyzji rumuńskiego rządu komunistycznego o przesiedleniu około 44 tys. mieszkańców terenów graniczących z Jugosławią. Ta ogromna masa ludzi, od niemowląt do starców, została przesiedlona na Równinę Bărăgan, gdzie w osiemnastu nowo zbudowanych wioskach musiała od początku zorganizować życie swoje i swoich rodzin.
„Gdy kraj obrócą w pustynię, ogłaszają, że przynieśli pokój”*
Ryszard Kulesza: Zapewne na całym świecie od najdawniejszych czasów po najnowsze i we wszystkich miejscach za ziemi mniejsze i większe imperia stosowały deportacje.
Polityka historyczna w Rosji jako substytut ideologii państwowej
Jan Raczyński: Dziś polityka historyczna zajmuje w Rosji mniej więcej to samo miejsce, co ideologia w czasach sowieckich. I nie chodzi tylko o narzucanie zatwierdzonych przez państwo interpretacji wydarzeń.
„Nasza skradziona młodość płacze za skradzioną ojczyzną” (Dalia Grinkevičiūtė) – wspomnienia dziecka z deportacji z Litwy na Syberię
Vytenė Muschick: Dalię, jej brata Juozasa i ich rodziców Sowieci wywiezieni na Syberię z rodzinnego Kowna podczas pierwszej masowej deportacji 14 czerwca 1941 roku. Dalia miała wtedy 14 lat, a Juozas 17.
Związek Obrońców Wolności na Polesiu i w łagrach 1946–1956
Adam Hlebowicz: To, że w 1946 r. na Polesiu powstała polska konspiracyjna organizacja młodzieżowa budzi zdumienie i podziw. Po dwóch latach działalności wielu jej członków trafiło do łagrów Workuty.
Marii Obuchowskiej-Morzyckiej podróż do syberyjskiej Arkadii
Wiesław Caban, Lidia Michalska-Bracha: Maria Obuchowska-Morzycka, matka czwórki dzieci, w 1863 r. ruszyła za mężem na syberyjskie zesłanie.
Zapaliła światło nadziei. Niezwykłe losy dr Zofii Teligi-Mertens i jej rodziny
Wojciech Marciniak: O Zofii Telidze-Mertens, prawdopodobnie ostatnim świadku działalności na rzecz uwolnienia i repatriacji Polaków, prowadzonej przez Ambasadę RP w Moskwie.
Zesłańcze losy w komendanckim zeszycie spisane
Daniel Boćkowski: Dwa zwykłe szkolne zeszyty zawierające kilkanaście stron tabel i zestawień statystycznych, okazały się bezcennym źródłem wiedzy o zasadach funkcjonowania małych osad specjalnych, do których w 1940 i 1941 r. trafili deportowani przez Sowietów.
Zamieszkały w Afryce, w drodze do Polski
Adam Czesław Dobroński: W Afryce urządzono 19 osiedli, w których zamieszkało ponad 20 tys. obywateli polskich. Przybywali transportami morskimi z Persji do portów w Mombasie, Tandze, Dar es Salam i Mozambiku, a stąd byli przewożeni w głąb lądu.